Geluk in de betekenis van het toeval dat in je voordeel uitdraait past niet in deze context.

Verschillende mensen hebben verschillende leefwerelden, sommige leven voornamelijk in emoties, voelen is voor hen de hoofdmanier van bestaan, andere leven in een meer rationele wereld waardoor de definitie van geluk onderling meer dan waarschijnlijk ook van mekaar zal verschillen.

De woorden geluk en gelukkig met betrekking op emotie en gevoel komen naar mijn mening op hun beurt ook in twee smaken. De eerder kortstondig, mogelijk heftige emotie die je kan ervaren, als je iemand ontmoet, als je een schilderij ziet, als je je doel bereikt enzovoort. En de tweede smaak het langdurige achtergrond gevoel van een gelukkig leven.

Ik heb de indruk dat er veel mensen bezig zijn met de eerste smaak, het jagen op kortstondig geluk, in de waarschijnlijk ijdele hoop daardoor langdurig geluk te vinden. Kortstondig geluk is nu eenmaal gemakkelijker te ervaren, je kan het zelfs, in al dan niet chemische vorm, kopen.

Langdurig geluk heeft meer te maken met het vinden van een precair drievoudig evenwicht tussen het vinden van een levenswijze die, onder je actuele omstandigheden, je zoveel mogelijk jezelf laat zijn. Als tweede poot, naar eigen inzicht en vermogen, jezelf en je omstandigheden maximaliseren. In het besef dat je niet kan verwachten dat de wereld zich aan jou gaat aanpassen en dat jij jezelf, tot op een bepaalde hoogte, ook niet aan de wereld hoeft aan te passen. En, met als derde poot, de voor jezelf passende mix van risico en voorzichtigheid.

Er is geen standaard recept voor gelukkig zijn, de nodige ingrediënten voor je eigen geluk vinden en vooral herkennen is een van de grootste levensuitdagingen maar met waarschijnlijk ook de beste return on investment.

De werkgroep autisme organiseert in samenwerking met de gemeente Mol een filosofisch café. Een filocafé is een plek waar je in gesprek met elkaar op zoek kan gaan naar betekenis. Ieders inbreng is even waardevol en niemand heeft ‘het grote gelijk’. Een filocafé is een plaats waar iedereen respect mag ervaren voor zijn of haar unieke zijn. Heb jij zin om onder begeleiding van een filosoof (Márnix Vanlangenaeker) mee te komen denken over wat het betekent om als volwassene met autisme zelfstandig je atypische weg te zoeken in een op de typische mens gerichte maatschappij? Wil jij proberen je inzicht te verruimen in wat de “A” in  atypische inhoudt voor mensen met ASS?

Kom dan op 22 april om 19:00u gratis mee filosoferen (of gewoon enkel luisteren) in het diensten centrum Ten Hove.

Locatie: cafetaria van het Diensten centrum Ten Hove, Jakob Smitslaan 28A, Mol.  (51.1872269028227, 5.109399387058587). Parking via Jakob Smits laan, beter bekend als “Den boulevard” (of personeelsparking via de Rechtestraat). Volg de wegwijzers naar Ten Hove. Ga de hoofdingang van de RVT binnen. Na de schuifdeur kom je aan de balie. Ga rechts, onder het bordje polyvalente zalen, de gang in.

Meer weten over autisme? Bezoek: kaleidoscoop

Kan je iemand anders begrijpen? Psychologen en psychiaters studeren een aantal jaren op en hebben het soms nog fout. Echter, als je mekaar begrijpen in vraag stelt wat is dan het bestaansrecht van een filocafé ?

Je kan, denk ik, enkel het vermoeden hebben dat je iemand, of jezelf, begrijpt. Hoe langer je contact hebt met iemand en zijn of haar cultuur, persoonlijke geschiedenis en eigenheid kent, hoe beter je iemand kan begrijpen. Een voorbeeld van hoe het vermoeden van begrip soms ongemakkelijk wordt las ik onlangs in een niet gerelateerd artikel. Een persoon met ASS werkt in een horeca zaak waar de keuken om 19:00u sluit. Een groepje komt binnen in de zaak om 18:57u en vraagt “is de keuken nog open” de persoon met ASS antwoordt op de vraag die gesteld is  en zegt dus “ja”. Het groepje zoekt een plaatsje, gaat zitten, leest de kaart en wil iets bestellen om te eten. Waarop ze het antwoord krijgen “sorry, de keuken is gesloten”. De persoon met ASS heeft geantwoord op de vraag die gesteld werd, niet op de vraag die geïmpliceerd was, maar die is niet gesteld. De persoon met ASS begrijpt het groepje dus niet (of verkeerd zo u wil). Het groepje, heeft waarschijnlijk niet begrepen dat de vraag die ze stelde niet de vraag was die ze wilde stellen (of hadden moeten stellen) namelijk tot hoe laat is de keuken open. Niemand heeft hier echt een fout gemaakt maar er was geen begrip. Iemand zonder ASS zou verkeerdelijk kunnen besluiten dat de persoon met ASS in de fout gegaan is. Maar als de wereld zich niet aanpast aan de persoon met ASS is het dan eerlijk om te verwachten dat de persoon met ASS zich perfect aan de NT wereld kan aanpassen?

Terug naar begrijpen, begrijpen is een moeilijk begrijpbaar woord. Vooral omdat het meerdere onderling al dan niet subtiel verschillende betekenissen schijnt te hebben. De gemakkelijke betekenis is het begrijpen zoals je de stelling van Pythagoras kan begrijpen. Je begrijpt die, of niet.
Dan heb je ook nog begrijpen zoals de wereld begrijpen, correct interpreteren, dat begrijpen zorgt ervoor dat je aan fenomenen een al dan niet zinnige uitleg kan geven. Als baby beginnen we al met dit soort begrijpen omdat het nodig is om te kunnen overleven.
Tot slot heb je het intermenselijk begrijpen dat een emotionele dimensie toevoegt. Bij dit begrijpen ga je een poging doen om je emotioneel te verplaatsen in de andere. Intermenselijk begrip is geen exacte wetenschap. Alle intermenselijk begrip start met interesse in het onderwerp, mekaar. Echter, ik kan enkel vermoeden dat ik iemand zijn beweegredenen begrijp. Om iemand te trachten begrijpen zijn er een aantal basis voorwaarden zoals een taal delen, kennis van elkaars cultuur en denkwereld.

Als begrip zo moeilijk is waarom streef je dan naar begrip (in alle 3 de betekenissen)? Ik vermoed omdat je door de wereld rondom jezelf beter te begrijpen je leefomgeving veiliger en voorspelbaarder wordt. Als extra bonus kan je door de kennis die je opdoet ook jezelf beter leren begrijpen.

Zijn iemand kennen en iemand begrijpen synoniemen? Zoals ik het zie is er een verschil. Kennen is gebaseerd op weten, feiten. Begrip is gebaseerd op interactie. In het dagelijks gebruik is er echter een overlap in de woorden waardoor het onderscheid vervaagd. Als iemand zegt ik propbeer de ander te begrijpen of ik wil de ander leren kennen wat is dan het doel? Wil je aan kennis opbouw doen of wil je inzicht krijgen in iemands beweegredenen, motivatie en emotionele wereld? In de praktijk is het meer dan waarschijnlijk een beetje van beide.

Je probeert een ander te begrijpen om inzicht te krijgen waarom iemand iets doet. Maar iemand begrijpen doe je waarschijnlijk nooit voor de volle 100%. De ene begrijp je maar voor 10% de andere voor 99%. Tijdens het gesprek over begrip kwam de vraag of Poetin in verband met Oekraïne nu wel of niet te begrijpen is. Mijn eerste reactie daarop is dat het begrip wat we denken te hebben zich niet laat storen door enige objectieve kennis. Langs de andere kant, begrip is een voorwaarde voor vrede maar spijtig genoeg geen garantie. Begrip betekend niet automatisch goedkeuring. Je kan Poetins beweeg redenen, achtergrond, karakter en strategie kennen, begrijpen zo u wil, maar het tegelijk grondig oneens zijn met hem. Die onenigheid samen met de verschillende belangen van Rusland en het westen maken vredig samen leven een uitdaging.

Tot slot nog een ander facet van begrip namelijk de bedenking dat als je jezelf niet begrepen voelt je je eenzaam voelt, je mist de veiligheid van een leefomgeving die je aanvaard en kent zoals je bent zonder nood aan camouflage, zonder jezelf anders te moeten voordoen dan je bent.