Opdracht cursus filosofie “gelukkig zijn”
Geluk in de betekenis van het toeval dat in je voordeel uitdraait past niet in deze context.
Verschillende mensen hebben verschillende leefwerelden, sommige leven voornamelijk in emoties, voelen is voor hen de hoofdmanier van bestaan, andere leven in een meer rationele wereld waardoor de definitie van geluk onderling meer dan waarschijnlijk ook van mekaar zal verschillen.
De woorden geluk en gelukkig met betrekking op emotie en gevoel komen naar mijn mening op hun beurt ook in twee smaken. De eerder kortstondig, mogelijk heftige emotie die je kan ervaren, als je iemand ontmoet, als je een schilderij ziet, als je je doel bereikt enzovoort. En de tweede smaak het langdurige achtergrond gevoel van een gelukkig leven.
Ik heb de indruk dat er veel mensen bezig zijn met de eerste smaak, het jagen op kortstondig geluk, in de waarschijnlijk ijdele hoop daardoor langdurig geluk te vinden. Kortstondig geluk is nu eenmaal gemakkelijker te ervaren, je kan het zelfs, in al dan niet chemische vorm, kopen.
Langdurig geluk heeft meer te maken met het vinden van een precair drievoudig evenwicht tussen het vinden van een levenswijze die, onder je actuele omstandigheden, je zoveel mogelijk jezelf laat zijn. Als tweede poot, naar eigen inzicht en vermogen, jezelf en je omstandigheden maximaliseren. In het besef dat je niet kan verwachten dat de wereld zich aan jou gaat aanpassen en dat jij jezelf, tot op een bepaalde hoogte, ook niet aan de wereld hoeft aan te passen. En, met als derde poot, de voor jezelf passende mix van risico en voorzichtigheid.
Er is geen standaard recept voor gelukkig zijn, de nodige ingrediënten voor je eigen geluk vinden en vooral herkennen is een van de grootste levensuitdagingen maar met waarschijnlijk ook de beste return on investment.
Filocafe Mol feb 2022: het nieuwe jaar motto, elkaar begrijpen
Kan je iemand anders begrijpen? Psychologen en psychiaters studeren een aantal jaren op en hebben het soms nog fout. Echter, als je mekaar begrijpen in vraag stelt wat is dan het bestaansrecht van een filocafé ?
Je kan, denk ik, enkel het vermoeden hebben dat je iemand, of jezelf, begrijpt. Hoe langer je contact hebt met iemand en zijn of haar cultuur, persoonlijke geschiedenis en eigenheid kent, hoe beter je iemand kan begrijpen. Een voorbeeld van hoe het vermoeden van begrip soms ongemakkelijk wordt las ik onlangs in een niet gerelateerd artikel. Een persoon met ASS werkt in een horeca zaak waar de keuken om 19:00u sluit. Een groepje komt binnen in de zaak om 18:57u en vraagt “is de keuken nog open” de persoon met ASS antwoordt op de vraag die gesteld is en zegt dus “ja”. Het groepje zoekt een plaatsje, gaat zitten, leest de kaart en wil iets bestellen om te eten. Waarop ze het antwoord krijgen “sorry, de keuken is gesloten”. De persoon met ASS heeft geantwoord op de vraag die gesteld werd, niet op de vraag die geïmpliceerd was, maar die is niet gesteld. De persoon met ASS begrijpt het groepje dus niet (of verkeerd zo u wil). Het groepje, heeft waarschijnlijk niet begrepen dat de vraag die ze stelde niet de vraag was die ze wilde stellen (of hadden moeten stellen) namelijk tot hoe laat is de keuken open. Niemand heeft hier echt een fout gemaakt maar er was geen begrip. Iemand zonder ASS zou verkeerdelijk kunnen besluiten dat de persoon met ASS in de fout gegaan is. Maar als de wereld zich niet aanpast aan de persoon met ASS is het dan eerlijk om te verwachten dat de persoon met ASS zich perfect aan de NT wereld kan aanpassen?
Terug naar begrijpen, begrijpen is een moeilijk begrijpbaar woord. Vooral omdat het meerdere onderling al dan niet subtiel verschillende betekenissen schijnt te hebben. De gemakkelijke betekenis is het begrijpen zoals je de stelling van Pythagoras kan begrijpen. Je begrijpt die, of niet.
Dan heb je ook nog begrijpen zoals de wereld begrijpen, correct interpreteren, dat begrijpen zorgt ervoor dat je aan fenomenen een al dan niet zinnige uitleg kan geven. Als baby beginnen we al met dit soort begrijpen omdat het nodig is om te kunnen overleven.
Tot slot heb je het intermenselijk begrijpen dat een emotionele dimensie toevoegt. Bij dit begrijpen ga je een poging doen om je emotioneel te verplaatsen in de andere. Intermenselijk begrip is geen exacte wetenschap. Alle intermenselijk begrip start met interesse in het onderwerp, mekaar. Echter, ik kan enkel vermoeden dat ik iemand zijn beweegredenen begrijp. Om iemand te trachten begrijpen zijn er een aantal basis voorwaarden zoals een taal delen, kennis van elkaars cultuur en denkwereld.
Als begrip zo moeilijk is waarom streef je dan naar begrip (in alle 3 de betekenissen)? Ik vermoed omdat je door de wereld rondom jezelf beter te begrijpen je leefomgeving veiliger en voorspelbaarder wordt. Als extra bonus kan je door de kennis die je opdoet ook jezelf beter leren begrijpen.
Zijn iemand kennen en iemand begrijpen synoniemen? Zoals ik het zie is er een verschil. Kennen is gebaseerd op weten, feiten. Begrip is gebaseerd op interactie. In het dagelijks gebruik is er echter een overlap in de woorden waardoor het onderscheid vervaagd. Als iemand zegt ik propbeer de ander te begrijpen of ik wil de ander leren kennen wat is dan het doel? Wil je aan kennis opbouw doen of wil je inzicht krijgen in iemands beweegredenen, motivatie en emotionele wereld? In de praktijk is het meer dan waarschijnlijk een beetje van beide.
Je probeert een ander te begrijpen om inzicht te krijgen waarom iemand iets doet. Maar iemand begrijpen doe je waarschijnlijk nooit voor de volle 100%. De ene begrijp je maar voor 10% de andere voor 99%. Tijdens het gesprek over begrip kwam de vraag of Poetin in verband met Oekraïne nu wel of niet te begrijpen is. Mijn eerste reactie daarop is dat het begrip wat we denken te hebben zich niet laat storen door enige objectieve kennis. Langs de andere kant, begrip is een voorwaarde voor vrede maar spijtig genoeg geen garantie. Begrip betekend niet automatisch goedkeuring. Je kan Poetins beweeg redenen, achtergrond, karakter en strategie kennen, begrijpen zo u wil, maar het tegelijk grondig oneens zijn met hem. Die onenigheid samen met de verschillende belangen van Rusland en het westen maken vredig samen leven een uitdaging.
Tot slot nog een ander facet van begrip namelijk de bedenking dat als je jezelf niet begrepen voelt je je eenzaam voelt, je mist de veiligheid van een leefomgeving die je aanvaard en kent zoals je bent zonder nood aan camouflage, zonder jezelf anders te moeten voordoen dan je bent.
Losse ideeën
1: What’s in a name
Een naam van een ding is een label dat het gemakkelijk maakt om er naar te refereren. Het is handig als de naam iets zegt over het ding waarnaar het refereert maar dat hoeft niet. Sommige namen dragen voor sommige mensen betekenis onafhankelijk van het ding waarvoor ze een label zijn.
Bijvoorbeeld in de DSM 4 wordt een type autisme omschreven als Syndroom van Asperger.
Voor mij is “Syndroom van Asperger” een handig label om een min of meer omschreven deel van het autisme spectrum te omschrijven. Andere maken de link met Hans Asperger en zijn onfrisse geschiedenis. Hierdoor hebben ze bezwaar tegen de aanduiding “Syndroom van Asperger”. Nochtans hebben beide Rationeel enkel door een stuikje gedeelde geschiedenis met elkaar te maken. De aanduiding “Syndroom van Asperger” gebruiken om te refereren naar een omschreven stukje ASS betekend niet dat je het eens bent met Hans A. Het betekend enkel dat je het hebt over iemand met autisme met bepaalde kenmerken. Emotionele connecties leggen tussen Hans A en “Syndroom van Asperger” maakt communicatie ingewikkelder zonder, naar mijn inziens, een toegevoegde waarde anders dan “woke” zijn. Begrip, respect verdraagzaamheid zijn het waard om nagestreefd te worden en te waardevol om belast te worden door extra rugzakken.
Ik begrijp dat het veel gevraagd is maar, als het niet over emotionele onderwerpen gaat, kunnen we dan de emotionele rugzak van woorden negeren? Hoe minder dimensies er spelen tijdens een conversatie hoe duidelijker de boodschap overgedragen kan worden. Een waarschuwing als de soms zware emotionele rugzak terug zijn invloed laat voelen zou zeker welkom zijn.
“Syndroom van Asperger” is een pak korter als omschrijvende aanduiding dan : “Mensen met de stoornis van Asperger kunnen een hoge intelligentie hebben en beter dan gemiddelde verbale vaardigheden, meestal met betrekking tot één onderwerp. Deze onderwerpen of speciale interesses kunnen variëren van het kennen van elke dinosaurus die ooit op aarde heeft rondgelopen over de levensduur van een hommel in Australië tot cosmologie.
De stoornis van Asperger wordt beschouwd als een goed functionerende vorm van autisme. Hoewel de verbale vaardigheden van een persoon in tact zijn, hebben ze over het algemeen veel van dezelfde problemen als anderen met autisme met betrekking tot: problemen met emotionele regulatie, sensorische gevoeligheden, sociale communicatie en uitdagingen met organisatorische vaardigheden. Naast problemen met emotionele, sociale en gedragssymptomen zijn er ook dingen die als heilzaam of nuttig kunnen worden beschouwd. Volwassenen met Asperger hebben bijvoorbeeld vaak een opmerkelijk vermogen om zich te concentreren op een kwestie of probleem gedurende lange perioden. Ook aandacht voor details kan nuttig zijn bij het helpen oplossen van problemen.”
2: 6 woorden
Uithouding, volharding, discipline, presteren topsportcarrière autismecarrière
3: farmacologische hulp
Net zag ik een jonge moeder met kind buiten komen bij de apotheker met een doosje dat herkende als antidepressiva. Na wat surfen vond ik dat een kleine 10% van de Vlamingen antidepressiva gebruikt. Als je alle psychoactieve medicatie samen neemt is het deel van de Vlamingen die farmacologische hulp nodig hebben om in de huidige maatschappij te functioneren beduidend hoger. Af en toe is er een campagne om dat gebruikt terug te dringen maar in mijn opinie is dat dweilen met de kraan open. Zou het niet veel effectiever en gezonder zijn om onze samenleving wat vriendelijker, minder competitief, verdraagzamer, opener kortom menselijker te maken?
Toegegeven, dat kan niet met pilletje dat vergt volgehouden inspiratie, inspanning, visie en nog wat van die dure woorden van ons allemaal. Maar daar hebben we geen tijd voor, we moeten werken, vergaderen, sporten, onze Facebook pagina updaten, etc. Nee, vandaag is er geen tijd. Misschien morgen, na de inkopen. Net na ik naar de apotheker geweest ben voor de slaapmiddelen, de Ritaline, de antidepressiva, ... Ja dan heb mogelijk 5 minuten tijd. Als ik tenminste niet te laat ben voor de fitness, de muziek school, de jeugdbeweging. En ik moet die foto's van dat etentje ook nog posten om mijn sociale media présence wat kleur te geven. Waar moest ik meer tijd en aandacht aan besteden zei u?
Filo cafe Achel feb 2022 Wat is het spanningsveld tss de individuele vrijheid en de maatschappij?
Mijn indruk is dat de westerse maatschappij momenteel streeft naar een maximalisatie van de individuele vrijheid, de Chinese maatschappij lijkt, in een poging om de efficiëntie te maximaliseren, de minimalisatie van de individuele vrijheid na te streven. Tijdens de pandemie bleek dat de westerse maximalisatie een tijdelijke overshoot vertoonde toen het nodig werd om de ziekenhuizen te beschermen tegen een meltdown. Het tijdelijk inperken van verworven vrijheden heeft protest getriggerd.
Sommige vrijheden sluiten mekaar uit. Je hebt de vrijheid om alcohol te drinken. Je hebt de vrijheid om deel te nemen aan het verkeer. Maar, omwille van de verkeersveiligheid, heb je deze vrijheden niet op hetzelfde ogenblik ze sluiten mekaar uit. Zo heb je ook de vrijheid om de horeca te bezoeken en de vrijheid om je niet te laten vaccineren. Echter deze vrijheden sluiten mekaar uit omdat je niet de vrijheid hebt om het risico op overbelasting in de ziekenhuizen te vergroten.
Het optimum aan individuele vrijheid binnen een maatschappij wordt door iedereen op een andere plaats gelegd. Daardoor zal er steeds een spanningsveld blijven tussen de individuele vrijheid en het belang van de maatschappij. In crisis omstandigheden wordt dit spanningsveld geaccentueerd.
Door allerhande groepen die zich miskend voelen wordt het geheel nog verder vertroebeld. Minderheden die al langer bestaan in de maatschappij hebben hun plaats grotendeels gevonden, ze hebben zich verenigd, kennen hun kanalen en worden erkend. Nieuwe minderheden zoals mensen die in samenzweringen geloven, die geen geloof hechten aan wetenschap, gilet jaunes, klimaat ontkenners en, in mindere mate, klimaat activisten zoeken deels tevergeefs naar erkenning. Dit lokt protest uit. Dit protest lokt op zijn beurt dan weer anarchisten en amokmakers aan die de kans schoon zien om zich uit te leven. Waardoor de originele boodschap ondergesneeuwd wordt in de media ten voordele van spectaculaire beelden.
Zolang de media door commerciële druk de kijk en leescijfers moet maximaliseren zal de nadruk op sensatie liggen op dat wat verkoopt. De sociale media doen versterken de polarisatie in de samenleving nog verder doordat hun artificiële intelligente systemen, ook weer om commerciële redenen, in hun streven naar een maximale tijd online mensen steeds verder isoleren in een zelf versterkende mediabubbel.
Uiteindelijk zal de westerse democratie evolueren naar iets wat beter werkt in de huidige tijden. Maar door de traagheid van maatschappelijk evolutie gaat dat nog even duren en loopt het proces steeds jaren tot decennia achter op de actualiteit. De momenten waarop de actualiteit de politiek rechtstreeks aanstuurt zijn ook meestal de momenten waarop, in een poging om hun carrière langer te laten duren dan tot aan de volgende verkiezing, ondoordacht over gereageerd wordt door de politiek. Laat ons hopen dat efficiëntie het in dit proces niet haalt op vrijheid en democratie.
Is waarheid = waarheid?
Onlangs was ik iets aan het opzoeken in mijn Polytechnisch zakboekje. Daarbij viel het mij op dat het qua dikte en aantal bladzijde wel erg op een bijbel lijkt. Die gelijkenis deed me nadenken over verschillende soorten waarheid. Volgens sommige staat de Bijbel en andere soortgelijke boeken vol waarheid. Het Polytechnisch zakboekje staat ook vol waarheid maar toch zijn de 2 waarheden niet aan mekaar gelijk. Je kan kiezen zonder veel gevolgen of risico (in het dagelijkse leven) of je de waarheden zoals die in de Bijbel geloofd of niet. Kiezen om de waarheden uit het Polytechnisch zakboekje niet te geloven kan je duur te staan komen zoals bijvoorbeeld een dam of een loopbrug die het begeeft maar ook fouten met kleine klusjes kunnen grote gevolgen hebben. De technisch/wetenschappelijke waarheden zijn minder vergevingsgezind dan de Bijbelse waarheden.
Mensen die in het hele Covid-Sars 2 virus gerelateerde domein kiezen om de waarheden, theorieën en bevindingen van de experten niet te geloven houden, volgens mij, weinig rekening met de mogelijkheid dat de waarheden waarvan ze kiezen om ze niet te geloven hen wel eens kunnen bijten.
Je zou denken dat beseffen met welk soort waarheid je te maken hebt als je voor de keuze staat om te geloven of niet een Darwinistisch voordeel is maar ik vrees dat, voordat die selectie variabele invloed heeft, we nog wat langer in een technologische wereld moeten leven.
Page 11 of 14
